मी ईश्वर बुलबुले, आणि माझ्या १४ वर्षांच्या म्युच्युअल फंड गुंतवणुकीच्या प्रवासात, मला सतत एक प्रश्न विचारला जातो —
“सर, म्युच्युअल फंडात ग्रोथ vs IDCW यापैकी कोणता पर्याय घ्यावा?”
अनेक नवीन गुंतवणूकदार IDCW ला शेअर बाजारातील “डिव्हिडंड” समजतात आणि त्यांना वाटते की हा फंडातून मिळणारा अतिरिक्त नफा आहे. पण माझ्या अनुभवावरून सांगतो — हा एक मोठा गैरसमज आहे.
मी ५ वर्षांपेक्षा जास्त काळ ICICI प्रुडेन्शियल सारख्या संस्थेत काम केले आहे आणि गेल्या दशकभरापासून भारतीय शेअर बाजारात सक्रिय गुंतवणूकदार आहे.
PaisaForever.com या ब्लॉगवर माझा उद्देश जटिल आर्थिक विषय सर्वसामान्य गुंतवणूकदारांना सोप्या, डेटा-बेस्ड भाषेत समजावून सांगणे हा आहे.
आज आपण पाहू — म्युच्युअल फंडात ग्रोथ vs IDCW या दोन्ही पर्यायांमधील खरा फरक काय आहे, आणि हा छोटासा वाटणारा निर्णय तुमच्या दीर्घकालीन संपत्तीवर किती मोठा प्रभाव टाकू शकतो.
ग्रोथ ऑप्शन (Growth Option) म्हणजे काय?
ग्रोथ ऑप्शनला मी ‘मुद्दल वाढवणारा’ किंवा ‘संपत्ती निर्माण करणारा’ पर्याय म्हणतो. हा पर्याय अगदी सरळ काम करतो.
ग्रोथ ऑप्शन कसे काम करते?
या पर्यायामध्ये, तुमच्या म्युच्युअल फंड योजनेला जो काही नफा (Profit) होतो—मग तो शेअर्सच्या किमती वाढल्यामुळे असो किंवा मिळालेल्या लाभांशामुळे—तो नफा तुम्हाला दिला जात नाही. फंड मॅनेजर हा सर्व नफा पुन्हा त्याच फंडात गुंतवतो (Reinvested).
यामुळे काय होते? तुमच्या युनिट्सची NAV (नेट अॅसेट व्हॅल्यू), म्हणजेच प्रत्येक युनिटची किंमत, हळूहळू वाढत जाते. तुमच्या युनिट्सची संख्या वाढत नाही, पण तुमच्याकडील प्रत्येक युनिटचे मूल्य वाढते.
कंपाउंडिंगचा (चक्रवाढ) जबरदस्त फायदा
पुनर्गुंतवणुकीमुळे (Reinvestment) तुम्हाला चक्रवाढीचा किंवा ‘पॉवर ऑफ कंपाउंडिंग’चा (Power of Compounding) खरा फायदा मिळतो. हा असा फायदा आहे जिथे तुमचा नफा सुद्धा तुमच्यासाठी नवीन नफा कमावण्यास सुरुवात करतो. जसा एखादा लहान स्नोबॉल डोंगरावरून खाली येताना मोठा होत जातो, तसेच तुमचा पैसा ग्रोथ ऑप्शनमध्ये वेगाने वाढतो.
ग्रोथ ऑप्शन कोणासाठी योग्य आहे?
माझ्या अनुभवानुसार, ग्रोथ ऑप्शन त्या प्रत्येक गुंतवणूकदारासाठी आहे:
- ज्याला दीर्घकालीन संपत्ती (Long-term wealth) निर्माण करायची आहे (उदा. ५ वर्षांपेक्षा जास्त कालावधी).
- ज्याची आर्थिक उद्दिष्टे (Financial Goals) मुलांचे शिक्षण, घराचे स्वप्न किंवा निवृत्तीसाठी (Retirement) मोठा निधी उभारणे ही आहेत.
- ज्याला गुंतवणुकीतून नियमित उत्पन्नाची (Regular Income) आज गरज नाही.
IDCW ऑप्शन म्हणजे काय? (आणि तो गैरसमज का आहे)
आता त्या पर्यायाबद्दल बोलूया ज्यामुळे सर्वात जास्त गोंधळ होतो.
IDCW (लाभांश) ऑप्शन कसे काम करते?
सर्वात आधी, एक गोष्ट स्पष्ट करतो. IDCW म्हणजे ‘इनकम डिस्ट्रिब्युशन कम कॅपिटल विथड्रॉवल’ (Income Distribution cum Capital Withdrawal). याचे जुने नाव ‘डिव्हिडंड ऑप्शन’ होते.
SEBI (सेबी) ने हे नाव मुद्दाम बदलले. का? कारण कंपन्या जो ‘लाभांश’ (Dividend) देतात, तो कंपनीच्या नफ्यातून दिलेला ‘अतिरिक्त’ वाटा असतो. पण म्युच्युअल फंडातील IDCW हा ‘अतिरिक्त’ नफा नाही.
सत्य हे आहे की, IDCW हा तुमच्याच पैशाचा एक भाग आहे जो तुम्हाला परत दिला जातो.
जेव्हा फंड IDCW जाहीर करतो, तेव्हा तो फंडाला झालेल्या नफ्यातून (किंवा काही वेळा तुमच्याच मुद्दलातून) पैसे काढून तुमच्या बँक खात्यात जमा करतो. पण त्याच क्षणी, तुमच्या फंडाची NAV तितक्याच रकमेने कमी होते.
उदाहरण (Data-Driven): समजा, तुमच्या फंडाची NAV १०० रुपये आहे. फंडने २ रुपये प्रति युनिट IDCW जाहीर केला. तुम्हाला २ रुपये मिळतील, पण त्याच दिवशी त्या फंडाची NAV कमी होऊन ९८ रुपये (१०० – २) होईल.
थोडक्यात, हा तुमच्याच एका खिशातून पैसे काढून दुसऱ्या खिशात टाकण्यासारखा प्रकार आहे. हा कोणताही ‘वरचा’ फायदा नाही.
IDCW ऑप्शन कोणासाठी योग्य आहे?
साधारणपणे, हा पर्याय अशा गुंतवणूकदारांसाठी डिझाइन केला गेला होता ज्यांना त्यांच्या गुंतवणुकीतून नियमित उत्पन्नाची अपेक्षा असते (उदा. सेवानिवृत्त व्यक्ती/Pensioners). पण प्रामाणिकपणे सांगायचे तर, टॅक्सच्या नवीन नियमांमुळे हा आता तितकासा चांगला पर्याय राहिलेला नाही. (यावर पुढच्या विभागात बोलू).
ग्रोथ विरुद्ध IDCW: मुख्य फरक (The Real Difference)
चला, आता या दोन्ही पर्यायांची थेट तुलना (head-to-head comparison) करूया. फरक फक्त नावात नाही, तर तुमच्या अंतिम परताव्यावर (Returns) आहे.
१. NAV वरील परिणाम (Impact on NAV)
- ग्रोथ: सर्व नफा पुन्हा गुंतवला जात असल्याने, फंडाची NAV वेगाने वाढते.
- IDCW: प्रत्येक पे-आउटनंतर फंडाची NAV जाहीर केलेल्या रकमेइतकी कमी होते.
२. कंपाउंडिंगचा प्रभाव (Effect of Compounding)
- ग्रोथ: इथे कंपाउंडिंगची ‘साखळी’ कधीच तुटत नाही. तुमचा पैसा आणि त्यावरील नफा, दोन्ही २७/७ तुमच्यासाठी काम करत राहतात.
- IDCW: प्रत्येक पे-आउटमुळे ही कंपाउंडिंगची साखळी तुटते. तुम्ही जो पैसा बाहेर काढता, तो आता तुमच्यासाठी काम करणे (कंपाउंड होणे) बंद करतो. यामुळे दीर्घकाळात तुमच्या एकूण परताव्यावर खूप मोठा नकारात्मक परिणाम होतो.
३. करप्रणाली (Taxation) – सर्वात महत्त्वाचा फरक!
एक गुंतवणूकदार आणि फायनान्स प्रोफेशनल म्हणून, माझ्या मते हाच सर्वात महत्त्वाचा मुद्दा आहे.
- IDCW वरील कर (Tax on IDCW): जेव्हा तुम्हाला IDCW मिळतो, तेव्हा ती रक्कम तुमच्या एकूण वार्षिक उत्पन्नात (Total Income) मिळवली जाते. याचा अर्थ, तुम्ही ज्या इन्कम टॅक्स स्लॅबमध्ये (Income Tax Slab) येता, त्यानुसार तुम्हाला त्यावर कर भरावा लागतो.
- उदाहरण: जर तुम्ही ३०% टॅक्स स्लॅबमध्ये असाल, तर तुम्हाला मिळालेल्या IDCW वर सरळ ३०% (अधिक सेस) कर भरावा लागेल. हा खूप मोठा फटका आहे.
- ग्रोथ वरील कर (Tax on Growth): ग्रोथ ऑप्शनमध्ये, जोपर्यंत तुम्ही तुमचे युनिट्स विकत (Redeem) नाही, तोपर्यंत तुम्हाला शून्य (Zero) टॅक्स लागतो. तुमचा पैसा अनेक वर्षे टॅक्स-फ्री वाढू शकतो. जेव्हा तुम्ही युनिट्स विकता, तेव्हाच तुम्हाला ‘कॅपिटल गेन टॅक्स’ (Capital Gain Tax) लागतो.
- लाँग टर्म (१ वर्षानंतर विकल्यास): एका आर्थिक वर्षात १ लाख रुपयांपर्यंतचा नफा पूर्णपणे टॅक्स-फ्री असतो. आणि त्यावरील नफ्यावर फक्त १०% कर लागतो.
आता तुम्हीच सांगा, १०% (किंवा ०%) टॅक्स भरणे चांगले की ३०%? ग्रोथ ऑप्शन हा टॅक्सच्या दृष्टीने (Tax-Efficient) खूपच उत्तम पर्याय आहे.
Read : Which is Better for NRIs – Direct Growth or IDCW?
तुमच्यासाठी योग्य पर्याय कसा निवडावा?
मी नेहमी सांगतो, गुंतवणूक ही तुमच्या ध्येयांवर (Goals) अवलंबून असते. ‘बेस्ट फंड’ असे काही नसते, ‘तुमच्यासाठी योग्य’ पर्याय असतो.
१. तुमची आर्थिक उद्दिष्टे (Financial Goals)
- संपत्ती निर्मिती (Wealth Creation): जर तुमचे ध्येय ५, १०, किंवा २० वर्षांनी मोठे घर घेणे, मुलांचे उच्च शिक्षण, किंवा निवृत्तीसाठी करोडो रुपयांचा फंड गोळा करणे असेल, तर डोळे झाकून फक्त ‘ग्रोथ’ ऑप्शन निवडा.
- नियमित उत्पन्न (Regular Income): जर तुम्ही निवृत्त झाला आहात आणि तुम्हाला दर महिन्याला खर्चासाठी पैसे हवे असतील, तरच IDCW चा विचार करू शकता. पण…
- माझा सल्ला: IDCW पेक्षा SWP (सिस्टिमॅटिक विथड्रॉवल प्लॅन) हा खूप चांगला पर्याय आहे. यात तुम्ही ग्रोथ ऑप्शनमध्येच गुंतवणूक करता आणि दर महिन्याला ठराविक रक्कम (युनिट्स विकून) काढता. SWP हा IDCW पेक्षा जास्त टॅक्स-फ्रेंडली आहे.
२. तुमचा टॅक्स स्लॅब
- जर तुम्ही १०%, २०% किंवा ३०% टॅक्स स्लॅबमध्ये येत असाल, तर IDCW तुमच्यासाठी खूप महागडा पर्याय आहे. तुमचा जास्त पैसा टॅक्समध्येच जाईल. तुमच्यासाठी ग्रोथ ऑप्शनच योग्य आहे.
तुमच्यासाठी योग्य पर्याय कोणता – म्युच्युअल फंडात ग्रोथ vs IDCW?
ग्रोथ (Growth) = नफ्याची पुनर्गुंतवणूक + कंपाउंडिंगचा जबरदस्त फायदा + टॅक्समध्ये मोठी बचत →
हा संपत्ती वाढवण्याचा खरा मार्ग आहे. 📈
IDCW = नफ्याचे वेळोवेळी वाटप + कंपाउंडिंगचा खंड + जास्त करभार.
माझ्या १४ वर्षांच्या अनुभवावरून सांगतो — ९५% पेक्षा जास्त भारतीय गुंतवणूकदारांसाठी, विशेषतः जे तरुण आहेत आणि दीर्घकालीन संपत्ती निर्माण करू इच्छितात, त्यांच्यासाठी ‘ग्रोथ ऑप्शन’ हाच योग्य आणि फायदेशीर पर्याय आहे.
गुंतवणूक हा शॉर्टकट नाही — ती एक संयम, शिस्त आणि ज्ञानावर आधारित प्रवास आहे. माहिती घ्या, विचारपूर्वक निर्णय घ्या, आणि लक्षात ठेवा — PaisaForever.com वर माझा उद्देश तुम्हाला “टिप्स” देणे नाही, तर तुम्हाला स्वतःचे आर्थिक निर्णय घेण्यासाठी सक्षम करणे हा आहे.
Read : लार्ज-मिड-स्मॉल कॅप गोंधळ? ५ मिनिटांत योग्य उत्तर मिळवा
Disclaimer: हा लेख केवळ शैक्षणिक हेतूसाठी आहे. म्युच्युअल फंडातील गुंतवणूक बाजार जोखमीच्या अधीन असते. कोणतीही गुंतवणूक करण्यापूर्वी कृपया योजनेची माहिती काळजीपूर्वक वाचा किंवा तुमच्या आर्थिक सल्लागाराचा (Financial Advisor) सल्ला नक्की घ्या.
